رئيس سازمان بسيج حقوقدانان استان گفت: آمريکاي امروز همان آمريکايي است که کاپيتولاسيون را به مجلس ايران تحميل کرد و خواستار تصويب آن شد و اين کشور استعمارگر هيچ تفاوتي با سال‌هاي پيش خود نکرده و تنها راه و روش آن براي ظلم و ستم به ملت ايران تغيير کرده است.
به گزارش
هفت چشمه به نقل از
جهانبين نيوز کاپيتولاسيون عبارت است از معاهده‌اي که به موجب آن بيگانگان حق اقامت در کشور ديگري را براي خود تحصيل مي‌کنند و از برخي حقوق و مزاياي "اختصاصي" بهره مند مي‌شوند.
تاريخ کاپيتولاسيون در ايران
در ايران اين موضوع براي اولين بار در عصر صفوي مطرح شد، ولي هيچ وقت تحقق نيافت. در دوره قاجار و در پي شکست ايران در جنگ با روسيه قرارداد ترکمانچاي به ايران تحميل شد. در اين قرارداد و به موجب فصول ۷ و ۸ آن، قانون مصونيت قضايي مستشاران روسي به ايران تحميل و پس از آن دولتهاي انگليس و فرانسه نيز کاپيتولاسيون را به ايران تحميل نمودند. تا بالاخره در سال ۱۳۰۶ش. اين قانون در ايران لغو گرديد.
الغاي کاپيتولاسيون در کشورهاي جهان
رژيم کاپيتولاسيون در کشورهاي مختلف جهان در اواخر قرن نوزدهم ميلادي و اوائل قرن بيستم به صورت‌هاي گوناگون از بين رفت. اولين کشوري که با امضاي قراردادي کاپيتولاسيون را در کشور خود منسوخ کرد کشور ژاپن بود که در سال ۱۸۹۹به اين امر مهم دست يافت. کشور يونان در سال ۱۹۱۴، کشور مراکش در سال ۱۹۲۰؛ کشور ترکيه به طور نهايي در سال ۱۹۲۳م. کشور تايلند (سيام) در سال ۱۹۲۷، و ايران در سال ۱۹۲۸ توانستند به مقابله با کاپيتولاسيون پرداخته و آن را لغو نمايند.
الغاي کاپيتولاسيون در ايران
آن زمان که مردم عليه استبداد داخلي قيام کردند و خواهان مشروطيت بودند، دولت عثماني رژيم کاپيتولاسيون را بدون رضايت بيگانگان و به طور يک جانبه لغو نمود. حذف کاپيتولاسيون در ايران به يکي از مواد مهم مرامنامه هاي احزاب ايران تبديل شد و هر حزب و گروهي خواهان لغو اين امتياز شدند. در سال ۱۲۹۷ش . تصويب نامه اي در دولت صمصام السلطنه صادر شد که در آن آمده بود، معاهدات، مقاولات و امتيازاتي که از يکصد سال به اين طرف دولت استبدادي روس و اتباع آن از ايران گرفته اند تماماً تحت فشار و جبر و زور و يا به وسيله عوامل غير مشروعه از قبيل تهديد و تطميع بر خلاف صلاح و صرفه مملکت و ملت ايران شده است و با استناد به قانون اساسي و حق مالکيت ايران الغا مي گردد. تزلزل پايه کاپيتولاسيون در ايران را بايد در عهدنامه مودت ايران و شوروي در سال ۱۹۲۱م جست وجو کرد. کليه امتيازات از جمله کاپيتولاسيون که دولت روسيه تزاري از ايران گرفته بود در اين عهدنامه لغو گرديد. در پي لغو کاپيتولاسيون مصدق السلطنه حاکم آذربايجان در سال ۱۳۰۱ش به رئيس الوزراء چنين مي نويسد:" مقام منيع رياست جليله وزراء عظام دامت عظمته؛ با دولتين روس و ارمنستان که کاپيتولاسيون ملغي شده در موقع جلب اتباع دولتين مزبور آيا لازم است به قونسولگري مربوطه اطلاع داده شود يا خير، تا امروز مستقيماً اقدام و اين مسئله مورد گلة قونسول روس شده، اظهار مي دارد در روسيه موقع احضار اتباع ايراني به استحضار قونسولها اقدام مي شود. مستدعي است دستور لازم صادر فرماييد". بدين ترتيب درمي‌يابيم که پس از مصوبه دولت صمصام السلطنه و عهدنامه مودت ۱۹۲۱هنوز مقامات حکومتي ايران در خصوص نحوة برخورد با اتباع شوروي به يک هماهنگي واحد و نظر قاطعي نرسيده اند. پس از روي کار آمدن رضاخان و انقراض سلسله قاجار، انگليسيها که خيالشان از بابت ايجاد يک حکومت قوي ضد کمونيستي در ايران راحت شده بود مانعي در جهت تسهيل الغاي کاپيتولاسيون و بعضي امتيازات ديگر نمي ديدند تا بتوانند بر اعتبار خود نزد دولت و پادشاه جديد بيفزايند. جنگ جهاني اول، تأسيس جامعه ملل، الغاي کاپيتولاسيون در ترکيه، انقلاب اکتبر ۱۹۱۷ در روسيه و الغاي عهدنامه ترکمانچاي، صدور تصويب نامه کابينه صمصام السلطنه بختياري و کودتاي سوم اسفند ۱۲۹۹ ش. از عوامل مهمي بودند که نقش اصلي را در سرعت بخشيدن به الغاي قطعي و کامل کاپيتولاسيون در ايران داشتند.
واکنش امام خميني (ره ) در برابر کاپيتولاسيون
بدون شک موضعگيري امام خميني (ره) در برابر مصوبه مجلس (کاپيتولاسيون) و در پي آن تبعيد ايشان، نقطه عطفي در تاريخ معاصر ايران مي باشد. رژيم شاهنشاهي که از سخنراني‌ها و افشاگري‌هاي معظم‌له مي‌هراسيد، نماينده‌اي به شهرستان قم اعزام کرد و اين پيام را براي امام فرستاد: « ... آمريکا به منظور کسب وجهه در ميان مردم ايران با تمام قدرت فعاليت مي‌کند پول مي‌ريزد و از نظر قدرت در موقعيتي است که هرگونه حمله به آن، به مراتب خطرناک‌تر از حمله به شخص اول مملکت است. آيت‌الله خميني اگر بنا دارند نطقي ايراد کنند بايد خيلي مواظب باشند که به دولت آمريکا برخوردي نداشته باشد که خيلي خطرناک است و با عکس‌العمل تند و شديد آنان مواجه خواهد شد ديگر هرچه بگويند حتي حمله به شاه چندان مهم نيست.
به رغم پيام مؤکدي که براي امام خميني (ره) ارسال شد ايشان نطقي تاريخي در چهارم آبان ۱۳۴۳ ايراد کردند که به بخشي از آن مي‌پردازيم: "اگر يک خادم آمريکايي، اگر يک آشپز آمريکايي، مرجع تقليد شما را وسط بازار ترور کند... دادگاه‌هاي ايران حق محاکمه ندارند... اگر شاه ايران يک سگ آمريکايي را زير بگيرد بازخواست خواهد شد...".
اين افشاگري‌ها و سخنراني‌ها باعث گرديد رژيم ستمشاهي که از آمريکا و ايادي آن دستـــــور مي‌گرفت امام را از ايران تبعيد نمايد. بذري که ايشان طي سال‌هاي ۳-۱۳۴۲ به زمين پاشيدند بالاخره در سال ۱۳۵۷ شکوفه داد و با پيروزي انقلاب اسلامي و تشکيل شوراي انقلاب، لايحه کاپيتولاسيون براي هميشه ملغي شد.
محسن عبدي‌پور مسئول بسيج حقوقدانان چهارمحال و بختياري در مصاحبه اختصاصي با
جهانبين نيوز اظهار کرد: کاپيتولاسيون حربه‌اي بود که استعمارگران عليه ايران اجرا کردند و طي آن مصوب شده بود هرکدام از مستشاران آمريکايي در ايران مرتکب جرمي شوند بايد در کشور خود محاکمه شوند و ايران حق محاکمه آنها را نداشت.
وي با بيان اينکه تصويب اين کاپيتولاسيون در کشور باعث مي‌شد کشور استقلال سياسي خود را از دست بدهد تاکيد کرد: علاوه بر آن کاپيتولاسيون توهيني بود به ملت و کشور ايران و از همين‌رو امام اين ظلم را نپذيرفته و ايستادن در مقابل آن را تکليف الهي خود دانست و اين موضوع را به اطلاع مردم رساند و راه نفوذ را بر دشمن سد کرد.
وي افشاگري امام در آن زمان را اقدام بزرگي دانست و گفت: امروز نيز رهبر معظم انقلاب به تاسي از امام و به رسم وظيفه در خصوص برجام اقدام به روشن‌گري کرده است.
عبدي‌پور در ادامه بيان داشت: آمريکاي امروز همان آمريکايي است که کاپيتولاسيون را به مجلس ايران تحميل کرد و خواستار تصويب آن شد و اين کشور استعمارگر هيچ تفاوتي با سال‌هاي پيش خود نکرده و تنها راه و روش آن براي ظلم و ستم به ملت ايران تغيير کرده است.
مسئول بسيج حقوقدانان چهارمحال و بختياري ادامه داد: حضرت آقا در اين‌باره بار‌ها تذکر داده و گوشزد کرده است تا مردم در اين زمينه آگاه شوند و اجازه ندهند برجام راهي براي نفوذ يگانگان به کشور شود.
وي اضافه کرد: با توجه به اينکه کشور ايران رهبري دارد که آگاه به مسائل روز است بايد اين مسير را براساس گفتمان ولايت طي کنيم و بايد مراقب باشيم از خط قرمزهاي رهبري در اين راه حساس عبور نکنيم تا کشور به بيراهه نرود.
عبدي‌پور تاکيد کرد آمريکا هرگز قابل اعتماد نيست و از همين‌رو است که گفته مي‌شود کسي که با آمريکا دست مي‌دهد بايد انگشتان دست خود را بشمرد تا مبادا کم نشده باشند و همين گفته نشان از غيرقابل اعتماد بودن آمريکا است.
مسئول بسيج حقوقدانان چهارمحال و بختياري خاطرنشان کرد: آمريکا امروز تنها با کلمات بازي مي‌کند و با لبخندي که بر لب دارد مي‌خواهد به هدف ديرينش يعني نابودي انقلاب اسلامي برسد و براي رسيدن به اين مقصد از لبخند استفاده مي‌کند و از مسيري قانوني بهره مي‌گيرد.
وي با تاکيد براينکه آمريکا هرگز و در هيچ دوره‌اي حسن نيت خود را ثابت نکرده است بيان داشت: اين کشور استعمارگر در نظر دارد با اقدامي قانوني و از طريق مجامع عمومي وارد ايران شده محترمانه و موزيانه جمهوري اسلامي ايران را به زانو درآورد.
وي با اشاره به اينکه آمريکا در نظر دارد با وارد کردن شرکت‌هاي خود به ايران، کشور را به بازار فروشي براي آنها تبديل کند تاکيد کرد: با اين اقدام آمريکا توليد کشور نابود مي‌شود و همانطور که در بحث هسته‌اي اقدامات آمريکا کشور را از راه رسيدن به درجات علمي دور مي‌کند.
عبدي‌پور گفت: زماني نگراني‌هاي آمريکا از بابت ايران تمام مي‌شود که ايران دست از آرمان‌هاي انقلابي خود بردارد اما ما هرگز اين کار را نخواهيم کرد و گوش به فرمان ولي‌فقيه خود داريم.
مسئول بسيج حقوقدانان چهارمحال و بختياري با اشاره به ناامني‌هاي منطقه افزود: همه اين جنگ افروزي‌ها را آمريکا به راه انداخته تا بتواند سلاح‌هاي خود را به فروش برساند و اين نشات گرفته از خوي استکباري آمريکا است.
وي در انتها از مردم خواست تا با آگاهي با اين بحث مواجه شوند تا خدايي ناکرده از روي غفلت زمينه نفوذ بيگانگان را به کشور فراهم نسازند.
انتهاي پيام/570ه/1026ج
